พระซุ้มไข่ปลา เป็นพระที่กำเนิดขึ้นในสมัยอยุธยาตอนปลาย พบมากที่วัดใหญ่เทพนิมิตร อำเภอนครหลวง  (มักเรียกกันผิดว่ากรุอรัญญิกตามชื่อชุมชนและตำบลที่ตั้ง)  และวัดป่าแตงในจังหวัดพระนครศรีอยุธยา  รวมทั้งยังพบที่วัดประยูรวงศาวาสวรวิหาร จังหวัดธนบุรี  มีทั้งเนื้อดินและเนื้อว่าน  สำหรับพระเนื้อว่านนั้นจะพบเป็นส่วนน้อย   พระเนื้อดินส่วนมากจะลงรักปิดทองไว้  พุทธลักษณะเป็นพระนั่งปางมารวิชัย  มีซุ้มเป็นเม็ดนูนเล็ก ๆ คล้ายไข่ปลา  จึงเป็นที่มาของชื่อ  “พระซุ้มไข่ปลา”   พระซุ้มไข่ปลานี้เป็นพระศิลปอยุธยา  มีขนาดเล็กแต่มีรายละเอียดงดงามมาก  จึงเป็นพระที่อยู่ในความนิยมมาโดยตลอด